Flagrante schending van de Nederlandse neutraliteit

Het Duitse leger zorgde ervoor dat de elektrische draadversperring uitsluitend op Belgisch grondgebied geplaatst werd.

Men wilde immers grensincidenten met het neutrale Nederland vermijden. De Duitsers hebben voor zover bekend maar één fout gemaakt, namelijk in De Blokken, het meest zuidelijk gelegen gebiedje van Baarle-Nassau (NL). Het is een quasi-enclave: een Nederlandse uitstulping, slechts door een Nederlandse zandweg met de rest van dat land verbonden.

Na de oprichting van de dodendraad door het Duitse leger midden 1915 was de Blokken vanuit Nederland onbereikbaar geworden. Erger nog, de draad kruiste zelfs de Nederlandse toegangsweg en bevond zich dus over een totale lengte van bijna… tien meter op Nederlands grondgebied!

Eerst wist niemand hiervan, niemand trok zich iets van die zure heide aan. Maar na een klacht van John Leysen, een Antwerpse bankier, was het plots “een punt van groote internationale importantie”. Leysen verbleef als vluchteling in Den Haag en eiste vrije doorgang naar het terrein dat hij voor jachtdoeleinden gepacht had.

De Nederlandse commandant adviseerde de zaak slepende te houden en de Duitsers intussen te verzoeken de versperring zo spoedig mogelijk om de Blokken heen te leggen. Twee weken later bezochten eerst de opperbevelhebber van het Nederlandse leger en daarna de Nederlandse Minister van Oorlog de grensbrigade in Baarle-Nassau, die tot dan toe zoveel belangstelling niet gewend was.

Duitse soldaten hebben vervolgens ten noorden van de Blokken een kilometer dodendraad ontmanteld om deze vervolgens ten zuiden ervan over een lengte van twee kilometer her op te richten. Daarmee was het grensincident gesloten.